Denkers over relaties

Martin Buber (l) en Emmanuel Levinas
Denkers over relaties
Leven in een web van relaties 2
Inleiding in het denken van Martin Buber en Emmanuel Levinas
 
Ook in de filosofie wordt er heel wat nagedacht over relaties.
Twee denkers wil ik over het voetlicht brengen, omdat ik denk dat hun gedachten over menselijke verhoudingen nog steeds van groot belang zijn.
Beide zijn joodse denkers, die hun jood-zijn nooit verloochend hebben. Het zijn Martin Buber en Emmanuel Levinas.

Martin Buber (1878-1965)
Buber is de bekendste vertegenwoordiger van de dialogische filosofie die tussen de beide wereldoorlogen ontstond.
In dit denken gaat het om ‘Ich und Du’, de ‘Ik-jij verhouding’ als een symmetrische relatie. Het is het begin en de oorsprong van de menselijke werkelijkheid en waarheid.
Medemenselijkheid is voor Buber geen eigenschap, die een mens al of niet heeft, maar een ‘existentiële grondstructuur van het bestaan’. Het gaat om de dialoog, de voortdurende ontmoeting tussen mensen.

Emmanuel Levinas (1906-1995)
Levinas denkt in zekere zin verder op de weg van Buber.
Kerngedachte bij Levinas is de Ander, of beter: de relatie met de ander. Alleen in de relatie met de ander ontstaat er zoiets als waarde of moraal.
De Ander is altijd eerst. Levinas denkt hierin dus asymmetrisch.
Het gelaat van de Ander is iets dat wij moeten respecteren en de Vreemdeling moeten wij gastvrij ontvangen. Deze vraag heeft vooral betrekking op de concrete haalbaarheid van dit denken. Hoe brengen wij het denken van de ander in de praktijk? Zijn er niet een beetje te veel anderen om van al deze anderen het gelaat te respecteren?
Hoe verhoudt het hoog gestemde betoog van Levinas over het gelaat van de Ander zich tot het gewone leven, waarin men ook wel eens iemand voorbij wil kunnen lopen zonder uitdrukking te geven aan de ontmoeting?
 
De invloed van beide denkers op de menswetenschappen is groot geweest en nog altijd van belang.
 
Datum : donderdag 5 februari (Martin Buber)
  donderdag 5 maart  (Levinas)
Tijd : van 20:00 uur
Plaats : Bethelkerk
Leiding en opgave : Ds. Guus A.V. Fröberg
    tel. 4348433
    e-mail: predikant@ambachtoost.nl
terug